EMOCJE W AKCJI – JAK SOBIE PORADZIĆ Z TRUDNYMI EMOCJAMI DZIECKA ?
Trudne emocje są naturalną częścią życia każdego z nas. Cały czas doświadczamy szerokiego spektrum uczuć: od radości i szczęścia po smutek, frustrację i gniew. To samo przechodzą dzieci.
Dla rodziców i opiekunów pomaganie dziecku w radzeniu sobie z trudnymi emocjami może być wyzwaniem, ale istnieją skuteczne sposoby, aby wspierać emocjonalny rozwój najmłodszych
i umiejętność stawiania czoła życiowym wyzwaniom. Jak jednak to zrobić, by maluch czuł oparcie i dobrze radził sobie z niełatwymi uczuciami?
Jeśli Twoja pociecha nie chce opowiadać o tym, dlaczego coś się zmieniło ani co się u niej dzieje, to również powinien być sygnał do tego, by uważnie obserwować sytuację i szukać alternatywnych sposobów dotarcia do sedna tematu. Dziecko może mieć trudności w słownym wyrażaniu emocji lub może unikać rozmowy na temat uczuć, ponieważ wstydzi się oceny bądź negatywnej reakcji. Okaż zrozumienie i akceptację, niezależnie od okoliczności i tego, co powie Ci dziecko. Pomoże mu to w przyszłości w tym, aby sięgnąć po Twoją pomoc w niełatwych chwilach, zamiast tłumić emocje w sobie, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do pojawienia się lęków czy stanów nerwicowych. Objawami przeżywania trudnych emocji i nieumiejętnego radzenia sobie z nimi są również nagłe zmiany nawyków żywieniowych, problemy ze snem i skuteczną regeneracją oraz objawy somatyczne, takie jak częste bóle głowy, brzucha, dreszcze i niekończące się choroby. Pamiętaj, że niezaopiekowane dolegliwości prowadzą po czasie do poważniejszych schorzeń, np. zaburzeń odżywiania (anoreksja, bulimia czy kompulsywne objadanie się), a także depresji, nerwicy i chorób somatycznych związanych m.in. z układem nerwowym

Rozpoznawanie emocji i sygnały mówiące o tym, że dziecko może przeżywać trudne chwile
Do podstawowych trudnych emocji zaliczamy złość, strach, smutek, wstręt i zaskoczenie. Po czym poznać, że dziecko przeżywa któreś z tych uczuć?
Kluczowe w tym przypadku są obserwacja zachowania malca i weryfikowanie pojawiających się zmian. Z czego one wynikają? Dotarcie do źródła takich zmian może dać wskazówki, co zrobić, by wesprzeć dziecko w niełatwych chwilach. Nagłe zmiany w zachowaniu malucha, takie jak wycofanie się, nadmierne pobudzenie, agresja lub zbytnia drażliwość, są zazwyczaj efektem przeżywania konkretnych problemów.
Kolejnym objawem przeżywania trudnych emocji przez dziecko jest np. niechęć do chodzenia do przedszkola/szkoły. Pogarszające się wyniki i trudności w skupieniu mogą być objawem emocji, z którymi dziecko nie potrafi sobie poradzić samo. Jeśli zauważysz taką tendencję, niezwłocznie porozmawiaj z dzieckiem o tym, co dzieje się w przedszkolu/ szkole i spróbuj dotrzeć do sedna problemu, by go rozwiązać. Nie strofuj dziecka, nie próbuj na siłę zmuszać go do nauki. Być może problem leży w relacji z konkretnym nauczycielem albo w niesprzyjającym otoczeniu. Krzyk, groźby, szantaże ani zmuszanie dziecka do nauki nie rozwiążą problemu, a jedynie go pogłębią. Efektywne nauczanie i ciekawość nowych rzeczy muszą wyjść od dziecka, by w przyszłości chciało się dalej rozwijać. Gdy ciężko będzie zidentyfikować Ci źródło problemu, koniecznie zasięgnij opinii specjalisty psychologa lub pedagoga.

Budowanie empatycznej relacji to podstawa radzenia sobie z trudnymi emocjami.
Kluczem do tego, żeby dziecko nie obawiało się przyjść do Ciebie z prośbą o pomoc i wsparcie, jest zaufanie – budowane od najmłodszych lat, pokazujące, że obojętnie, co się dzieje, jesteś obok i wspierasz je, nawet jeśli popełnia błędy. Dzieci, które mają empatycznego opiekuna, czują się bardziej zrozumiane i bezpieczne, szczególnie w trudnych sytuacjach życiowych, takich jak konflikty, stresujące chwile czy trudności emocjonalne. Otwarta, szczera i akceptująca postawa rodzica daje dziecku przestrzeń do poznawania i akceptacji własnych emocji oraz rozwijania umiejętności radzenia sobie z nimi w sposób konstruktywny i zdrowy. Maluch, który funkcjonuje w środowisku, gdzie jego emocje i potrzeby nie są postrzegane jako ważne, zamyka się w sobie i gromadzi je w sobie. Będzie to skutkować narastającą blokadą, która w życiu dorosłym zacznie objawiać się wycofaniem, brakiem wiary w siebie czy agresją, perfekcjonizmem i poświęcaniem siebie dla dobra innych.
Dodatkowo budowanie empatycznej relacji z malcem skutkuje wieloma korzyściami również w życiu społecznym. Jest to dla niego świetna podstawa do rozwoju umiejętności interpersonalnych, takich jak komunikacja, zdrowe rozwiązywanie konfliktów i budowanie trwałych relacji z innymi ludźmi. Zwiększa to także pewność siebie i poczucie własnej wartości.
Gdy dziecko czuje się ważne, akceptowane i wysłuchane, łatwiej będzie sobie radzić w sytuacjach, kiedy w grupie rówieśniczej spotka się z krytyką. Małe dzieci dopiero uczą się nawiązywać relacje i identyfikować swoje uczucia, dlatego tak ważna jest edukacja emocjonalna wprowadzana już od najmłodszych lat. Rozmowa z maluchem, akceptacja jego emocji i przede wszystkim uświadamianie, że wszystkie emocje są ważne i każdy z nas je przeżywa oraz nie ma podziału na złe i dobre emocje, pomoże mu skutecznie radzić sobie w różnych momentach życiowych.
Praktyczne strategie radzenia sobie z niełatwymi emocjami dziecka
Jeśli szukasz podpowiedzi, jak prowadzić rozmowy w trudnych momentach, masz wrażenie, że dziecko nie potrafi mówić o emocjach – sięgnijcie razem po materiały wspierające otwartą komunikację. Emocjolandia oferuje przekrój produktów, które pomogą malcowi otworzyć się na takie konwersacje, identyfikować i nazywać emocje oraz rozmawiać o nich bez poczucia oceny czy zawstydzenia. Możesz połączyć ćwiczenia z zabawą, by przy okazji spędzić z dzieckiem czas, dobrze się bawiąc. Wybierz gry, przy których możecie porozmawiać szczerze i bez oceniania
spostrzeżeń dziecka. Szeroka oferta zeszytów ćwiczeń, które możecie wspólnie wypełniać, również są świetnym sposobem na wspólny czas wykorzystany w wartościowy sposób. Z kolei karty emocji lub karty mindfulness pomagają zrozumieć, identyfikować i wyrażać emocje w zdrowy i konstruktywny sposób.

Materiały są konsultowane ze specjalistami i wykorzystywane przez nich w pracy z dziećmi w przedszkolach, szkołach i gabinetach specjalistycznych.
Możesz więc mieć pewność, że korzystasz z merytorycznych produktów najwyższej jakości. Dodatkową wartością narzędzi od Emocjolandii jest to, że większość z nich znajdziesz zarówno w formie fizycznej do zamówienia z dostawą, jak i elektronicznej do wydruku własnego. Materiały zakupione w formacie PDF dostaniesz na maila od razu po zakupie – możesz je drukować i wykorzystywać dowolną liczbę razy.
Co jeszcze możesz zrobić, by wesprzeć dziecko w dorastaniu i doświadczaniu coraz to nowych emocji?
Kluczowe jest ustalenie jasnych i klarownych granic i zasad funkcjonujących w Waszym domu. Emocje bywają nieprzewidywalne i dotyczą każdego z nas, dlatego wszyscy domownicy powinni stosować się do reguł panujących w domu.
Wspieraj malucha w trudnych momentach, bądź obok, kiedy Cię potrzebuje, i szukaj rozwiązań najlepszych dla niego. To pokaże dziecku, że jest dla Ciebie najważniejsze, akceptujesz je i kochasz niezależnie od tego, czy w danej sytuacji jest radosne, zezłoszczone czy smutne. Trudne emocje nie wykluczają malca z życia rodzinnego, nie sprawiają, że powinien czuć się gorszy czy mniej wartościowy.
Pamiętaj w tym wszystkim także o sobie – to Ty dajesz przykład swojemu dziecku, a modelowanie poprzez oczekiwane pozytywne zachowania jest najskuteczniejszą metodą wychowawczą. Aby jednak być przykładem dla swojego dziecka, musisz pamiętać, że Twoje potrzeby są równie ważne i nie można ich odkładać na ostatni plan. Kluczem do dobrostanu psychicznego zarówno Twojego, jak i Twojego dziecka jest to, byś Ty też czuł/czuła się zaopiekowany/zaopiekowana emocjonalnie.